Internet Marketing (sanal pazarlama) olarak da anılan, Internet Pazarlama, en temel anlamıyla, potensiyel müşteriye ulaşımın, ürün ve hizmetlerin tanıtım ve satışının Internet üzerinden yapılmasıdır. Internet, dünyanın her tarafına dağılmış (evimizde modem yolu ile Internet’e bağlı olanlar dahil) bilgisayarların birbirleri ile bağlanarak oluşturdukları ağa www diyoruz. WWW (World Wide Web) özel format ve iletişim formları kullanarak web sayfalarının oluşturduğu ve Internet üzerinde ayrıcalıklı bir iletişim ara yüzü olarak görev yapar.
Internet ile her tür bilgiyi çok daha geniş toplum kesimlerine ve hedef segmente çok daha düşük maliyetler ve daha etkili şekilde ulaştırabilme olanağı sağlamıştır. Ek olarak, zaman ve mekan sınırlaması olmadan sağladığı iletişim ve bilgiye erişim olanağı Internet’i tercih edilen pazarlama aracı haline getirmiştir.
Internet Pazarlama, Internet’in teknik özelliklerini iş stratejilerinin satış, reklam, tasarım ve geliştirme yanları ile birleştirmiştir. Bu açıdan, Internet Pazarlama, arama motoru, reklam gösterimi, eposta, elektronik ortamda ortak, karşılıklı etkileşim, blog ve gizli/virus pazarlaması olarak değişik şekillerde yapılmaktadır. Internet pazarlama, pazarlama mesajlarının, müşteri/ziyaretci etkileşiminin çeşitli aşamalarına -yani, arama motoru pazarlaması, arama motoru optimizasyonu, banner reklam pazarlaması, eposta pazarlama ve Web 2.0 stratejileri vb., yerleştirilmesi anlamnına gelir.
Günümüzde, Internet pazarlama, işletmenin büyümesi ve tanıtılması amacıyla kullanılan anahtar ve çok etkili bir araç haline gelmiştir. ‘Web sitesinin yapımı’ yada ‘web sitesinin tanıtımı’, Internet Pazarlamanın temeli olmasına rağmen amaçlarına ulaşmak için yeterli değildir. Aslında bir web sayfasının arkasında, gerçek değerleri ve amaçları ile gerçek bir şirket vardır.
İş Modelleri
Internet Pazarlama ile ilişkili çeşitli iş modelleri vardır. Genelde bir iş modeli, bir amaç çercevesinde tanımlanmış ve şekillenmiştir ve buda Internet Pazarlama metodlarını belirler. Bu amaçların bazıları şu şekilde tanımlanabilir:
e-ticaret, ürün ve hizmetlerin direk müşteriye yada diğer işletmelere satılması;
yayıncılık;
reklam satışları;
Potensiyel müşteri yakalama yöntemleri.
Bunların dışında, kişiler, işletme ve organizasyonların ihtiyaçlarına göre daha farklı iş modelleri ve Internet Pazarlama yöntemleri geliştirmek olanaklıdır.
Kazanımlar
Internet Pazarlama’nın getirdiği en önemli kazanım, büyük miktarda bilginin en anlaşılır ve etkili biçimde geniş kitlelere ulaştırabilmesidir. Tüketici, Internet’e bağlanır, araştırma yapar, ürünü seçer ve ödemesini yapar, ürünü satın alır ve bunu istediği yerde istediği an yapabilir. Temel olarak , Internet Pazarlama, pazarın yerelden, ulusala ve uluslararası pazarlara uzanmasına olanak sağlar. Geleneksel pazarlama, -basılı, radyo ve TV, ile mukayese edildiğinde, Internet Pazarlama, pazara giriş ve süreli pazarlama maliyetlerinde düşüş sağlar.
Internet Pazarlama, çok basit olarak görülebilir, fakat uyumlu stratejilerin kullanılmasını ve organizasyonun çekirdek iş stratejileri ile entegre edilmesini gerektirir. Gereken stratejiler, maliyetler ve pazarlama kampanyalarının etkinliği düşünüldüğünde, iş planları ve onun amaçları, yani Maliyetler-Hacim/Miktar-Kar ilişkisi önem kazanır.
Geleneksel pazarlama metodlarına göre, Internet Pazarlamanın yaygınlığı, etkinliği ve tepkilerinin çok kolay ölçülebilmesi, bu konuda reklam pazarına bir düzen, güven ve sorumluluk getirmiştir.
Güvenlik Konuları
Internet üzerinden etkileşim ve iletişim, getirdiği kolaylıklar yanında bilgi güvenliği önemli bir endişe teşkil etmektedir. Tüketiciler, büyük oranda, sanal hizmetleri kullanmakta ve alışveriş yapmanın güvenilirliği konusunda, gizli bilgilerin yabancı ellere geçme endişesinden dolayı, şüphe içindedirler. Bazen elde edilen özel bilgiler, pazarlama amacıyla, başka kuruluşlarla paylaşılmaktadır.
Güvenlik sorunlarının önemimden dolayı, şirketler çözümler konusunda sürekli çalışmaktadır. Gönderilen verinin şifrelenmesi bu çözümlerden biridir. Şifreleme verinin özel bir kod haline getirilmesidir. Bu özel kod, eğer onu kodlayan programın ve yada kuruluşun izni yoksa, kolaylıkla deşifre edilemez. Kodlama daha karmaşık hale geldiğinde güvenlik artar fakat güvenlik maliyetleride birlikte artar.
Endüstriye Etkisi
Internet Pazarlaması, öncelikle, ellle tutulamayan ürünlere ait endüstriler, müzik, bankacılık, reklam, vb., üzerinde çok etkili olmuştur. Reklamcıların daha çok Internet reklamları üzerine yoğunlaşması, ınternet reklam pazar payının, radyo ve TV reklam paylarına göre artmasına neden olmuştur. Örneğin, tüketiciler müzik parçalarının MP3 formatında Internet üzerinden satın almaya başlamışlar. Bankaların tamamına yakını, bankacılık işlemlerinin Internet ortamında yapılmasını sağlamaktadır. Sanal bankacılık, banka şubelerine gidip kuyruğa girmek ve zaman öldürmek yerine tercih edilir hale gelmiştir.
Internet’de yaygınlaşan diğer bir tip iş modelide açık artırma tipi satışlardır. Daha önceleri yerel bit pazarlarında satılan ürünler elektronik ortamda satılır hale gelmiştir ve daha başka ürünleride içine alacak şekilde büyümektedir.
Türkiye’de Internet Pazarlama
Ülkemizde internet pazarı her heçen yıl beklenenden daha fazla büyüme kaydetmiştir. Bankalararası kart merkezinin verilerine göre İnternette Yapılan Kartlı Ödeme İşlemlerinden, Yerli Kartların Yurtiçi Kullanımı yıllara göre:
- 2007 yılı için 5.180.130.000 TL,
- 2008 yılı için 7.613.040.000 TL,
- 2009 yılı için 8.431.350.000 TL,
- 2010 yılı için 13.100.710.000 TL,
- 2011 yılı için 20.686.400.000 TL,
- 2012 yılı ilk sekiz ayı için 18.462.210.000 TL olmuştur.
Özellikle 2010 yılından itbaren internet üzerinden alışveriş ülkemizde bir çok gelişmiş ülkenin büyüme hızını geride bırakmış, 2012 yılının ilk sekiz ayında 99.356.174 işlem yurt içi, 11.087.032 işlem yurt dışı şirketlerinde olmak üzere toplam 110.443.206 adet işlem yapılmıştır. Rakamların hızla yükselişi, hacmin büyümesi ülkemizin internet marketing alanında ne kadar büyük bir pazar olduğunu tüm dünya ülkelerine göstermiştir. Nitekim bunu fark eden bir çok dünya devi şirket ülkemizde internet marketing sahasına büyük yatırımlar yapmaya başlamıştır.
Internet pazarlamasının ödeme yöntemlerinden birisi olan kredi kartıyla ilgili istatistikleri açıkladık sizlere. Ancak kapıda ödeme, kapıda kredi kartıyla ödeme gibi seçenekler bu rakamlara dahil değildir. Bu rakamlar da göz önüne alındığında işlem adedi ülkemiz için en az 150.000.000‘dur. Sadece ilk sekiz ayda elde edilen bu rakamlara göre ülkemizdeki tüm nüfusa göre oranı ele alındığında, ülkemizdeki her vatandaş yılda ortalama en az 3 adet işlem yapmaktadır.
Türkiye’de Internet Pazarlamanın Geleceği
2010 yılından itibaren her yıl neredeyse 2 kat büyüme yaşayan ülkemizdeki internet marketing, Dünya’da gelecek vadeden bir çok ülkeyi geride bırakarak en hızlı büyüme kaydeden 15. ülke oldu. İtalya, İspanya gibi bir çok ülkeyi geride bıraktığımız son 3 yıllık süreçte Amerika, Rusya, Almanya, İngiltere gibi ülkelerden bir çok yatırımcı şirketler Türk internet sektöründeki orta ve büyük ölçekli şirketleri satın aldılar.
Rus devi Yandex, eski Sovyetler dışındaki ilk yatırımını Türkiye’ye yapmıştır.
Türk Internet Marketing Yeni Yatırımlara Açık Mı?
Bu sorunun cevabı kesinlikle evet. Ancak burada izlenen yol haritası çok önemli. Birçok şirket işlem hacimlerine bakarak, doğru strateji izleyemediklerinden dolayı internet üzerindeki yatırımlarını ya yarım bıraktılar ya da kapatmak zorunda kaldılar. Klasik pazarlama yöntemlerinden farklı olarak, içerisinde onlarca yöntem içeren Internet Marketing mutlaka bir uzman danışmanlığında yapılmalıdır. Aksi takdirde, pazardan pay alma hedefiniz istediğiniz büyüklüklere ulaşamayabilir.
Unutmayın, doğru strateji ile Internet Pazarlama sahasında başarıya ulaşan bir çok başarı hikayesi vardır. Bu başarıların hepsi, tesadüflerin değil, doğru stratejilerin ürünüdür.
Diğer Kaynaklar
- İnternette Pazarlama Teknikleri (Uşak Üniversitesi) – Yalçın Parmaksız
- İşletmelerin İnternet Pazarlama Faaliyetleri : Doğal Taş ve Mermer Sanayinde Bir Araştırma (İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi – Pamukkale Üniversitesi) – Duygu KOÇOĞLU, Sami Ozan ÖZCAN
- Üniversite Kütüphanelerinde Bilgi Hizmetlerinin İnternet Aracılığıyla Pazarlanması (Hacettepe Üniversitesi) – Umut AL
- Türkiye’deki En Büyük 100 Sanayi İşletmesinin Web Sitelerinin Pazarlama İletişimi Yönünden İncelenmesi (Atatürk Üniversitesi) – Resul USTA
- Yeni Bir Pazarlama Yöntemi Olarak Elektronik Posta Pazarlaması (İstanbul Kültür Üniversitesi) – R. Baki DENİZ
- Tüketicilerin internet üzerinden satın alma eğilimlerinin değerlendirilmesi (Ankara Üniversitesi) – Farrin FARİNNİA
- İnternet Pazarlamasında Müşteri Memnuniyeti: Günün Firsatlari Üzerine Bir Uygulama (Atılım Üniversitesi) – Filiz YALÇIN